ÖZET

Amaç:

Başta dolaşım problemi olmak üzere birçok neden yaraların iyileşme sürecini bozarak kronik yaraların oluşmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada içeriklerindeki bal dışında, birbirine benzer iki çeşit yara örtüsünün hiperbarik oksijen (HBO) ile birlikte kullanımlarının kronik yara iyileşmesi üzerine etkilerini incelemeyi amaçladık.

Gereç ve yöntemler:

Bu amaçla, 42 adet erkek Sprague-Dawley sıçan üzerinde kronik yara modeli oluşturularak altı farklı gruba ayrıldı: Tedavi uygulanmayan kontrol grubu, HBO grubu, yara örtüsü (Dermax®) grubu, ballı yara örtüsü (Melmax®) grubu, Dermax® + HBO grubu ve Melmax® + HBO grubu. Anestezi altında tüm ratların sırt kısmında bipediküllü flep eleve edilerek iskemik zemin oluşturuldu. İskemik zemin oluşturulan deney hayvanlarında, flep elevasyonundan 3 gün sonra yine anestezi altında tam kat cilt eksizyonu uygulanarak kronik yara oluşturuldu. HBO uygulamaları 2,5 ATA basıncında günde iki defa 60 dakika olarak, yara örtüsü uygulamaları ise günde bir kez yapıldı. Uygulamaların sekizinci gününde yara dokuları anestezi altında eksize edildi ve incelendi.

Bulgular:

Tüm tedavi gruplarında, yara yüzey alanı, biyokimyasal (malondialdehit ve süperoksit dismutaz) ve histopatolojik (inflamasyon, kollajen sentezi ve anjiogenez) değerlendirmelerde kontrol grubuna göre belirgin iyileşmeler görüldü. Yara örtülerinin HBO ile birlikte uygulandığı gruplarda iyileşme anlamlı olarak artmış bulundu.

Sonuç:

Çalışmamızda, yara örtüsü uygulamalarının kontrol grubuna göre anlamlı olarak kronik yara iyileşmesini hızlandırdığını, HBO kombinasyonunun ise bu iyileşme sürecini güçlendirdiğini tespit ettik.