ÖZET
Dental restorasyonlar etrafındaki mukozanın sağlığının korunabilmesi ile gingivitis ve periyodontitisin gelişmemesi, her ne kadar hastanın oral hijyen alışkanlıkları, protetik restorasyonlarının hijyenik olması ve mikrobiyal dental plağın azlığına bağlı olsa da, diş hekimliğinde kullanılan restoratif materyallerin yüzey özellikleri de önemlidir. Bu çalışmada ağızda sıklıkla infeksiyon etkeni olarak kabul edilen Actinobacillus actinomycetemcomitans (A.a) ve Streptococus mutans'ın (S.mutans), günümüzde sabit protetik restorasyonların yapımında kullanılan maddelere tutunmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. A.a (ATCC 29523) ve S. muta^ (Refik Saydam Kültür Koleksiyonu 676) suşlarının belli oranda bakteri süspansiyonları hazırlandı ve başlangıç bakteri sayısını belirlemek amacıyla nefelometrik yöntemle (Uro-Quick, Italy) ölçümleri yapıldı. Bakteriyel tutunmayı belirlemek için, Cr-Ni, In-Ceram, Empress 2 translüsent, Ivoclar, Empress 2 Dentin, Alphadur, Empress 2 ingot sabit protetik restorasyon materyalleri kullanıldı. Bu materyaller 24 çukurlu hücre kültürü flasklarına alınarak üzerlerine steril tükrük ve bakteri ilave edildi. Araştırılan bakterilere özel sıvı besiyerleri kuyucuklara konularak, adezyon için inkübasyona bırakıldı. Yüzeylere tutunan bakteriler sonifikasyon işlemi ile koparılarak, yüzey başına tutunan bakteri sayısı nefelometrik yöntem ile ölçüldü. Bakteriler özel besi yerlerine ekilerek, canlılıkları tespit edildi. Bu deney üç kez tekrar edilerek, ölçümlerin ortalamaları alındı. Canlı bakteri sayısının kültür yöntemiyle ölçülmesi ile, A.a'nın en az Cr-Ni metal yüzeye, en yüksek In-Ceram ve Empress 2 ingot yüzeylere tutunduğu görüldü. S.mutans'ın A.a'ya göre araştırılan tüm yüzeylere daha az miktarda tutunduğu ve aynı zamanda en yüksek oranda Empress 2 ingot materyale tutunduğu izlendi. Nefelometrik inceleme ise, A.a nın en az Alphadur'a, en yüksek Cr-Ni'e tutunduğunu göstermiştir. S.mutans ise, en fazla Empres 2 translösent'e, en az ise In-Ceram, Empres 2 dentin ve Alphadur'a tutunmuştur. Tüm örnek yüzeyler bakteriyel tutunma açısından değerlendirildiğinde; Cr-Ni alaşımının estetik hattın dışındaki dişlerde kullanımı veya seramik materyallerin altında kullanılması önerilebilir.