ÖZET

Çok merkezli bu çalışmada Türkiye'deki diyabetik hastalarda retinopati prevalansı ve retinopati gelişimine etkili risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlandı. Araştırma çok merkezli, kesitsel bir araştırma olarak planlanmış, Türk Oftalmoloji Derneği Tıbbi Retina Biriminin, 19961998 yılları arasında görev yapan yürütme kurulunun aldığı karar ile ön çalışmalar başlatılmış, 2000 yılı içinde "Türkiye'de Diyabetik Retino-patinin Prevalansı" konulu çok merkezli, kesitsel, periyod prevalans çalışması 14 ayrı merkezde gerçekleştirilmiş ve sonuçlar GATA merkezli olarak toplanmıştır. Çalışmaya alınan 2362 hastada, diyabetik retinopati (DR) prevalansı %30.5, 30 yaş altı tanılı insüline bağımlı diyabet (IDD) olan 215 hastada %31.2, insüline bağımlı olmayan diyabet (NIDD) olan 47 hastada %27.7, 30 yaş ve üstü tanılı IDD olan 560 hastada %50.5, NIDD olan 1480 hastada %22.7 olarak bulundu. Otuz yaş altı tanılı hastalarda, diyabet süresinin uzun olması ile erkek cinsiyetin retinopati gelişmesindeki en önemli risk faktörleri olduğu saptandı. Otuz yaş ve üstünde tanı alanlarda ise diyabet süresinin uzun olması, düşük vücut kitle indeksi ve erkek cinsiyet çok değişkenli lojistik regresyon sonuçlarına göre risk faktörleri olarak saptandı. Diyabetik hastalarda tanı yaşı ile birlikte risk faktörleri de göz önüne alınarak dahiliye ve endokrinoloji kliniklerinin koordinasyonu ile periyodik retina muayenelerinin planlanması yararlı olacaktır. Daha geniş serilerde daha detaylı çok merkezli çalışmaların yapılması daha yararlı sonuçlar verecektir.