ÖZET

Akciğer tüberkülozundan kuşkulanılan hastaların tanısında, genellikle üç balgam örneğinin incelenmesi önerilmektedir. Bu çalışmanın amacı hastanemizde, akciğer tüberkülozu tanısı için gönderilen balgam örnek sayısının, tanısal etkinliğini belirlemektir. Bu amaçla, akciğer tüberkülozu tanısı konmuş ve en az üç balgam örneği alınan, yaş ortalaması 24.4±10.8 yıl olan 104 erkek hasta çalışmaya alındı. Hastalar, akciğer grafilerine göre kaviter ve non-kaviter akciğer tüberkülozu olmak üzere iki gruba ayrıldılar. Yayma pozitiflik oranları birinci, birinci ve/veya ikinci ve birinci ve/veya ikinci ve/veya üçüncü balgamlar için sırasıyla %38 (40 hasta), %48 (50 hasta), %55 (57 hasta) idi. Birinci balgam yayması negatif olup, ikinci balgam yayması pozitif olan on (%10), ilk iki balgam yayması negatif olup son balgam yayması pozitif olan yedi (%7) hasta vardı. Kültür pozitiflik oranları birinci, birinci ve/veya ikinci ve birinci ve/veya ikinci ve/veya üçüncü balgamlar için sırasıyla %68 (71 hasta), %77 (80 hasta) ve %84 (87 hasta) idi. Birinci balgam kültürü negatif olup, ikinci balgam kültürü pozitif olan dokuz hasta (%9), ilk iki balgam kültürü negatif olup üçüncü balgam kültürü pozitif olan yedi hasta (%7) vardı. Kaviter ve non-kaviter akciğer tüberkülozlu hastalarda, balgam yayma ve kültür pozitiflikleri oranlarındaki farklılıklar istatistiksel olarak anlamlıydı (her ikisi için de p<0.001). Bu çalışmanın sonuçları, akciğer tüberkülozu tanısı için en az 3 örnek gönderilmesinin, iki ya da daha az örnek gönderilmesine göre, daha fazla tanısal etkinliğe sahip olduğunu düşündürmektedir.